مکانیسم فرآهمی و حذب عناصر غذایی در خاک:
معمولا عناصر غذایی طی سه مکانیسم به سمت ریشه حرکت میکنند.
1_مکانسیم حرکت توده ای mass flow.. طی این فرآیند عنصر غذایی به صورت توده ای و انبوه همراه با جریان آب اشباع در اختیار ریشه قرار میگیرند. معمولا عناصر غذایی با با منفی و پویایی زیاد مثل نیترات به این مکانیسم عمل میکنند. دیلیل این امر منفی بودن خالص بار الکتریکی خاک است. بدلیل هم بار بودن با آنیون نیترات ودفع آن براحتی در خاک حرکت میکند.
2_ مکانسیم پخشیدگی diffusion…تعداد بیشتری از عناصر غذایی که بار آنها مثبت و بصورت تبادلی تحت تأثیر بار منفی خاک جذب و نگهداری میشوند طی این مکانیسم در اختیار ریشه قرار میگیرند. پتاسیم طی این شیوه در خاک حرکت میکند. وقتی ریشه گیاه عنصر پتاسیم را جذب میکند غلضت آن نزدیک سطح ریشه کم و بر عکس در سطح کلوئیدهای خاک زیادتر است.بعبارتی یک شیب یا گرادیان غلظت دلریم که طی آن پتاسیم از نقطه با غلظت بالا به سمت ریشه که غلظت پایین است حرکت میکند. لنجام این مکانیسم نیاز به رطوبت کافی دارد. به همین دلیل است که در باغات با دور آبیاری بالا (سی روزه و بیشتر) بدلیل کوتاهی دوره جذب باید غلظت پتاسیم خیلی بالاتر از حدودی باشد که در منابع مختلف ارائه شده است. برای کاتیون آمونیوم نیز وضع مشابه پتاسیم است. تا زمانی که آمونیوم طی فرآیند نیتریفیکاسیون تبدیل به نیترات نشود حرکت و شستشوی آن در خاک کم بوده و بدلیل بار مثبت جذب تبادلی کلوئیدهای خاک میشود.
3_ مکانیسم تماس ریشه ایroot interception… این مکانیسم مخصوص عنصری مثل فسفر است که حلالیت و پویایی کمی در خاک دارد. در این حالت تارهای کشنده به سمت ریشه حرکت کرده و عنصر فسفر را جذب میکند. در اینحالت ریشه به سمت عنصر فسفر میرود. هر چقدر سطح و سیستم ریشه ای گیاه بالاتر و قویتر باشد جذب هم بیشتر است. دلیل اهمیت بیشتر میکوریزا در جذب فسفر نسبت به عناصر دیگر همین مسأله است. هیف ها یا ریسه های قارچ در نقش تار کشنده و سطح جذب عمل میکنند و با حرکت در قسمتهای بکرتر خاک که تار کشنده کم بوده و یا نداریم فسفر را جذب و در اختیار ریشه گیاه قرار میدهند.