برای برداشت نمونه باید به کلیه نکات زیر عمل نمود.
خلاصه روش نمونه برداری :
• داشتن اطلاعات صحیح از محل نمونه برداری ؛ نوع کشت ، زمان کشت ، کودهای مصرفی ، سیستم آبیاری و غیره
• وسایل نمونه برداری مناسب ؛ بیل ، بیلچه ، سطل ، کیسه نمونه برداری ، اتیکت ، دفتر یادداشت .
• اطمینان از تمیز بودن وسایل نمونه برداری ؛ قبل از آلودگی به کود ها شیمیایی و حیوانی یا خاک سایر مزارع.
۱- مکان نمونه برداری ؛
از محلهای مناسب از قبیل گودالها، پشته ها ، زیر خط کود در باغات ، محل آب بردگی در آبیاری سطحی و زیر قطره چکان در آبیاری قطره ای نباید نمونه برداری کرد . در زمینهای زراعی بایستی از وسط کرتها نمونه برداری انجام شود و همچنین نمونه برداری از وسط و یا کناره های جوی و پشته ها صحیح نمی باشد.
در باغات بایستی نمونه را از انتهای سطح سایه انداز درخت برداشت و به این نکته توجه کرد که نمونه برداری از محل تجمع کود های حیوانی ، شیمیایی و یا موادی از قبیل کاه و کلش انجام نشود .
برای تعیین محل نمونه برداری مزرعه را به قسمتهایی که از نظر خاک ، کشت و سیستم آبیاری ، شیب ، پستی و بلندی ، نحوه رشد گیاهان یکنواخت باشد تقسیم نموده و از قطعات مجزا و تقسیم شده باز نمونه مرکب برداشته شود حتی اگر مساحت کوچک باشد و در صورتی که سطح مزرعه وسیع و همگن است از هر ۵ هکتنار یک نمونه تهیه شود .
۲ – عمق نمونه برداری :
عمق نمونه برداری بسته به نوع گیاه و نوع مواد مورد نظری که قرار است در آزمایشگاه اندازه گیری شود دارد که در این مورد توجه به عمق ریشه های فعال هر گیاه مهم است. معمولاً از عمق ۱۵ یا ۳۰ سانت اول برای بیشتر تجزیه ها نمونه برداری میشود که در این عمق غلظت مواد غذایی خصوصاً مواد کم تحرک مثل فسفر و مواد آلی –ر بر و پتاسیم و ریز مغذیها بالاست ولی برای بررسی مواد غذایی متحرک مثل انواع ازت، کلر و سولفات نمونه برداری در عمق حداقل ۳۰ تا ۶۰سانتی ضروری است.
ولی بطور کلی عامل مهم در تعیین عمق نمونه برداری عمق توسعه ریشه گیاه است مثلاً در گیاهان زراعی مثل گندم نمونه برداری بیشتر از عمق ۳۰ – ۰ صورت میگیرد ولی در گیاه دیگری مانند ذرت یا پنبه علاوه بر عمق ۳۰ – ۰ باید از عمق ۶۰ – ۳۰ هم نمونه برداری انجام گیرد. و در باغات نیز با توجه به گستردگی بیشتر ریشه ها معمولاً از ۳ عمق ۴۰ – ۰ ، ۸۰ – ۴۰ و ۱۲۰ – ۸۰ سانتی متری نمونه برداری می شود.