مدیر حفظ نباتات سازمان جهادکشاورزی استان همدان گفت: در حال حاضر در حال تولید کنه‌ای مهارگر هستیم که در محیط‌های گلخانه‌ای و به ویژه محصول خیار استفاده کنیم چرا که خیار جزء محصولاتی است که آفاتی روی آن فعالیت می‌کنند.

به گزارش ایسنا، شهرام پیشه‌ور یکشنبه ۲۵ شهریور در جمع خبرنگاران، با بیان اینکه همدان یکی از استان‌های مهم در زمینه کشت‌های گلخانه‌ای و زراعی در کشور است، اظهار کرد: استان همدان ۱٫۲ درصد وسعت و ۲٫۳ درصد جمعیت کشور را داراست و از حدود ۱۰۰ تن محصولات تولیدی، بیش از ۴٫۶ درصد در استان همدان تولید می‌شود.

وی با اشاره به ۲ مقوله مهم در تولید محصولات کشاورزی، افزود: مقوله نخست عملکرد در واحد سطح و کمیت محصول است که باید سعی شود به عدد قابل قبولی برسیم تا نیاز غذایی جامعه را تأمین کنیم و مقوله دوم کیفیت محصولات کشاورزی است که در بخش سلامت می‌خواهیم ورود پیدا کنیم.

وی با اشاره به اهمیت ۳ مقوله امنیت غذایی، محصول سالم و کشاورزی پایدار، عنوان کرد: مجموع این ۳ مقوله موجب می‌شود تا وظیفه و مسئولیت وزارت جهادکشاورزی به عنوان متولی تولید محصولات کشاورزی بیشتر شود.

پیشه‌ور با بیان اینکه همدان از ایمن‌ترین استان‌های کشور از لحاظ مصرف انواع سموم و کودهای شیمیایی است، خاطرنشان کرد: سرانه مصرف سم و کود شیمیایی در استان همدان در واحد سطح کمترین میزان در کشور محسوب می‌شود.

وی درباره علت کاهش مصرف سم و کودهای شیمیایی در استان همدان گفت: بیش از ۴۵۰۰ فارغ‌التحصیل کشاورزی در استان داریم که عضو نظام مهندسی هستند و ورود این فارغ‌التحصیلان و آموزش‌هایی که به صورت چهره به چهره به کشاورزان، باغداران و گلخانه‌داران می‌دهند، موجب می‌شود تا سطح آگاهی و دانش آنها بالا رفته به طوریکه بخش قابل‌توجهی از تولیدکنندگان کشاورزی به ویژه در واحدهای گلخانه‌ای از همین فارغ‌التحصیلان با درجات تحصیلی مختلف از لیسانس تا دکتری هستند.

پیشه‌ور با اشاره به اینکه محصولات تولیدی همدان دارای تنوع بسیار بالایی است و در تولید بسیاری از محصولات از لحاظ عملکردی جزء رتبه‌های اول تا سوم هستیم، یادآور شد: همدان مهمترین استان کشور از لحاظ تولید سیب‌زمینی و یونجه است و در زمینه محصولات باغی نیز در تولید محصولاتی مانند گردو و سیب دارای جایگاه بسیار خوبی در کشور هستیم.

وی با بیان اینکه استان همدان امسال توانست در تولید گندم رتبه ششم را به کسب کند، افزود: سال‌های پیش استان همدان رتبه هشتم را در کشور داشت که توانستیم با تولید بیش ۶۲۵ هزار تن گندم  برای نخستین‌بار، رکورد تولید در سطح استان را ارتقاء دهیم.

مدیر حفظ نباتات سازمان جهادکشاورزی استان همدان درباره تولید محصول سالم و اقدامات انجام گرفته در این زمینه اظهار کرد: بیش از ۶۰۰ عامل خسارت‌زا شامل انواع قارچ‌ها، ویروس‌ها، حشرات و کنه‌ها وجود دارد که این عوامل در تمام مراحل کاشت، داشت، برداشت و انبارداری باعث خسارت زدن به محصولات کشاوزی، کاهش ارزش غذایی و افت کمیت محصولات تولیدی می‌شود.

وی در ادامه درباره روش‌های کنترل این عوامل خسارت‌زا بیان کرد: یکی از این روش‌ها، روش مرسوم مبارزه شیمیایی است که به علت راحتی از آن استقبال می‌شود و با استفاده از سموم شیمیایی است.

پیشه‌ور با بیان اینکه امکان منع استفاده از سموم شیمیایی وجود ندارد، اضافه کرد: هدف استفاده درست و بهینه از سموم شیمیایی و نباتی است که باید بدانیم سم را چه زمانی، به چه میزانی و روی چه محصولی استفاده کنیم.

وی در ادامه عنوان کرد: پروژه‌ای تحت عنوان نظارت بر توزیع و مصرف سموم نباتی در سطح استان با فعالیت ۳۳ مرکز جهادکشاورزی در سطح استان که حدود ۱۰۰۰ روستا و حدود ۶۳۰ هزار هکتار مزارع زراعی و ۷۰ هزار هکتار اراضی باغی و در مجموع ۷۰۰ هزار هکتار سطح زیرکشت محصولات را تحت پوشش دارند، در حال انجام است.

پیشه‌ور با بیان اینکه در این ۳۳ مرکز جهادکشاورزی بیش از ۱۵۰ کارشناس حضور دارند که وظیفه نظارت بر فرآیند تولید بر محصولات کشاورزی را عهده دارند، ادامه داد: این کارشناسان در طول سال دوره‌های آموزشی ویژه‌ای از جمله حفظ نباتات و روش‌های مبارزه با عوامل خسارت‌زای طبیعی را می‌بیینند.

وی با اشاره به برگزاری کارگاه‌های آموزشی عملی و صحرایی برای کشاورزان خاطرنشان کرد: با برگزاری این دوره‌ها و کارگاه‌ها کشاورزان با روش‌های مختلف مبارزه با عوامل خسارت‌زا آشنا می‌شوند.

وی با بیان اینکه  کاهش قابل‌ملاحظه‌ای در مصرف سموم داشته‌ایم، افزود: میزان مصرف سموم در سطح استان در ۱۵ سال گذشته حدود ۷۰۰ تن در سال بوده که این میزان مصرف به ۴۸۶ تن در سال رسیده است.

مدیر حفظ نباتات سازمان جهادکشاورزی استان همدان در ادامه با اشاره به مبارزه هدفمند برای کاهش مصرف سم گفت: با جایگزینی سموم پرخطر با سموم کم‌خطر و حتی بی‌خطر در محصولات تازه‌خوری و گلخانه‌ای مثل کاهو، خیار و گوجه‌فرنگی دوره کارنس بسیار پایین می‌آید، بدان معنا که محصولات ۲ یا ۳ روز پس از سم‌پاشی قابل استفاده هستند در حالیکه در سموم قبلی، پس از سم‌پاشی دو تا سه هفته نمی‌شد از آن استفاده کرد.

وی درباره دیگر روش مبارزه با عوامل خسارت‌زا اعلام کرد: روش دیگر، روش مبارزه غیرشیمیایی با اولویت کنترل بیولوژیک است که نخستین اقدام در استان برای این روش در سال ۷۶ با امکانات دولتی بوده است که تا سال ۸۶ با سطح عملیات ۵ هکتار در سال و فقط در باغات سیب انجام شد.

پیشه‌ور با بیان اینکه از سال ۸۶ و با ورود بخش خصوصی در این اقدام رشد قابل‌توجهی ایجاد شد و اوج کار در چند سال گذشته با ۱۰ هزار هکتار بود، ادامه داد: توانستیم تمام سطوح مربوط به کشت گوجه‌فرنگی و ذرت در ۳ شهرستان اسدآباد، نهاوند و تویسرکان را تحت پوشش مبارزه بیولوژیک قرار دهیم که باعث شد در این سال‌ها حدود ۴۰ تن مصرف سم را کاهش دهیم.

وی با اشاره به کمبود شدید اعتبارات و افزایش قیمت عوامل تولیدی عنوان کرد: امسال توانستیم سطح مبارزه بیولوژیک را حدود ۲۵۰۰ هکتار کنیم که این مبارزات بیولوژیک بدون استفاده از هرگونه سمی و با استفاده از ۲ نوع زنبور که آفات را مورد هجوم قرار می‌دهد، صورت گرفت.

پیشه‌ور درباره استفاده از سایر عوامل و مواد بیولوژیک گفت: در پیش‌بینی انجام شده قرار بود حدود ۱۲ هزار هکتار تحت پوشش قرار گیرد که با افزایش حدود ۴۰ درصدی توانستیم با استفاده از انواع تله‌ها، فرمون‌های جنسی و مواد میکروبی حدود ۱۶ هزار و ۶۷۵ هکتار را سال گذشته تحت پوشش قرار دهیم.

وی با اشاره به آسیب‌های زیاد آفت خراط در چند سال گذشته در سطح کشور اظهار کرد: استان همدان بیشترین و بزرگترین کار را در سطح کشور انجام داد و توانستیم به موقع برای تهیه فرمون‌های مورد نیاز اقدام کنیم و حدود ۱۰۰۰ هکتار را تحت پوشش برنامه مدیریت تلفیقی علیه آفت کرم خراط در سال ۹۷ درآوریم.

مدیر حفظ نباتات سازمان جهادکشاورزی استان همدان با بیان اینکه این روش نتیجه بسیار خوبی داشت و در انجام این روش بسیاری از باغداران با روش جدید کنترل که روش غیرشیمیایی است، آشنا شدند، افزود: باغداران به شدت طالب ادامه این روش هستند و در تلاشیم تا این روش‌ها را درباره سایر آفات ادامه دهیم.

وی با بیان اینکه محصولات گلخانه‌ای محصولات مورد نظر ما برای ادامه پیاده‌سازی این روش هستند، افزود: به خاطر محدودیت‌های آبی رویکرد وزارتخانه، جامعه و کشور به این سمت است که کشت‌هایی که امکان تولید در فضای گلخانه‌ای دارد را از فضای باز به این فضا انتقال دهیم.

وی با اشاره به اینکه زمانی هیچ‌کس باور نمی‌کرد به علت وجود سرما، یخبندان و بادهایی که در همدان وجود دارد، گلخانه‌ای به وجود بیاید، افزود: در حال حاضر بیش از ۱۰۰ هکتار سطح زیرکشت در استان همدان داریم که به طور میانگین در هر مترمربع حدود ۳۵ کیلوگرم و در یک هکتار ۳۵۰ تن محصول می‌توانیم تولید کنیم در حالیکه این عملکرد در فضای باز بین ۵۰ تا ۷۰ تن است که حدود ۵ تا ۷ برابر بیشتر و با مصرف آب بسیار کمتر است.

پیشه‌ور با بیان اینکه امکان فعالیت آفات به علت وجود شرایط مساعد از نظر دما و رطوبت در گلخانه‌ها وجود دارد به همین علت ممکن است برخی از گلخانه‌داران به سمت سموم شیمیایی بروند، گفت: به همین علت از ۲ سال پیش مبارزه بیولوژیک را در واحدهای گلخانه‌ها آغاز کردیم که عمدتا از عوامل با هزینه زیاد و وارداتی بودند و از حدود ۵۰۰ متر تا ۱۰۰۰ متر آغاز کرده و به چیزی نزدیک به یک هکتار رسیدیم.

وی با بیان اینکه برنامه امسال چیزی در حدود ۶ هکتار است، افزود: ۶ هکتار شاید از نظر عددی، عدد کمی باشد اما هر مترمربع در واحد گلخانه برابر با ۱۰ مترمربع در فضای باز است که ۶ هکتار را می‌توان حدود ۶۰ هکتار محسوب کرد.

مدیر حفظ نباتات سازمان جهادکشاورزی استان همدان با اعلام بومی‌سازی تولید عوامل بیولوژیک گفت: سال گذشته یک شرکت دانش‌بنیان در استان همدان تأسیس شد که تمرکز خود را در فعالیت بر روی بخش کشاورزی، بخش گیاه‌پزشکی و تولید عوامل بیولوژیک قرار داد و توانست به تکنولوژی که شرکت‌های اروپایی به ما نمی‌دادند یا هزینه‌های گزافی می‌خواستند، دست یابد.

وی با بیان اینکه اساتید برجسته دانشکده کشاورزی و تعدادی از دانشجویان دکتری دانشگاه بوعلی‌سینا توانستند روش تولید انبوه عوامل بیولوژیک را در استان همدان به دست آورند، افزود: در حال حاضر در حال تولید کنه‌ای مهارگر هستیم که در محیط‌های گلخانه‌ای و به ویژه محصول خیار استفاده کنیم چرا که خیار جزء محصولاتی است که آفاتی روی آن فعالیت می‌کنند.

پیشه‌ور درباره نحوه فعالیت این کنه مهارگر گفت: این کنه در محیط‌های گلخانه و روی برگ‌های خیار حرکت و از آفات تغذیه می‌کند و دشمن طبیعی آفات گلخانه‌ای است.

وی با بیان اینکه این روش تولید را توانستیم در استان همدان راه‌اندازی و بومی‌سازی کنیم، افزود: این عامل تولیدی ۱۰۰ درصد ایرانی است و وابسته به هیچ کشوری نیست و مواد اولیه و محیط کشت در داخل کشور تولید می‌شود.

پیشه‌ور با اشاره به اینکه شرکت‌های وارد کننده این عوامل بسیار مقاومت می‌کنند و از تولیدش در داخل کشور ناخوشنود هستند، گفت: برای ورود این عوامل باید ارز زیادی داده می‌شد و این شرکت‌های واردکننده در یک محیط بسته و بدون دادن هیچ‌گونه اطلاعاتی این عوامل را به ما می‌دادند.

وی با اشاره به اینکه این شرکت دانش‌بنیان در تلاش است تا در مراحل بعدی سایر عامل‌های دیگر را برای محصولاتی مانند گوجه فرنگی، توت‌فرنگی و به ویژه گروه‌های زینتی تولید کند و این محصولات را تحت پوشش قرار دهد، افزود: ما به عنوان مجری در حال کمک هستیم و دانشجویان دانشگاه به عنوان واحد تحقیقاتی و واحد گلخانه‌ای به عنوان واحدی که پایلوت تولیدی ما به آنجا منتقل می‌شود، فعالیت می‌کنند.

پیشه‌ور با بیان اینکه امیدواریم بتوانیم با استفاده از ظرفیت بخش خصوصی و واحدهای گلخانه‌ای، عوامل دیگر بیولوژیک را هم برای همدان و هم برای سایر استان‌ها تولید کنیم، ادامه داد: در حال حاضر برای استان همدان ظرفیت ۶ هکتار را داریم اما خود را برای ۲۰ هکتار آماده کرده‌ایم.

وی با بیان اینکه تولید انبوه این کار انجام شده است، افزود: در ابتدا در استان خود رهاسازی می‌کنیم و در ادامه در دیگر استان‌ها مثل یزد و اراک که طالب این کار هستند، ادامه می‌دهیم.

مدیر حفظ نباتات سازمان جهادکشاورزی استان همدان با اشاره گام‌های بسیار خوبی که در استان همدان برای تولید محصولات سالم برداشته شده است، گفت: به موجب تفاهم‌نامه‌ای که بین وزیر جهادکشاورزی و وزیر بهداشت در سال ۹۶ منعقد شد، قرار است در ۸ محصول شامل خیار گلخانه‌ای و فضای باز، گوجه‌فرنگی گلخانه‌ای و فضای باز، سیب‌زمینی، پیاز، سیب درختی و مرکبات به عنوان محصولات پرمصرف و تازه‌خوری کار انجام شود.

وی درباره کارهایی که برای تولید محصولات سالم قرار است، انجام شود، اظهار کرد: یکی از اقدامات، پایش آلاینده‌ها است، بدین صورت که تمام محصولات در مراکز عرضه، نمونه‌برداری می‌شوند و باقیمانده تمام آلاینده‌ها اعم از سموم نباتی و فلزات سنگین و کودهای شیمیایی بررسی می‌شود تا مشخص شود در هر منطقه سم‌ها و کودها به چه صورت مصرف می‌شود و آلودگی‌های آب به چه صورت است که ۱۰ قطب برای این کار در کشور مشخص شده که استان همدان یکی از آن قطب‌هاست.

پیشه‌ور با بیان اینکه دو طرح درباره ارتقاء سلامت محصولات برای استانداری فرستاده شده است، افزود: یکی از این طرح‌ها، کارهای اجرایی در ۸ محصول طبق اعتبار مشخص شده است و کار دیگر، بحث آموزشی و ترویجی در حوزه سلامت است که یک برنامه ۵ ساله برای آن تعریف کرده‌ایم.

وی با بیان اینکه به تولیدات گلخانه‌هایی که از این روش‌های بیولوژیک استفاده کنند، استانداردهای تشویقی و دیگر استانداردها داده می‌شود، افزود: در تلاشیم با احداث تعدادی مراکز برای عرضه این محصولات، مردم با اطمینان و آگاهی بیشتری از این تولیدات استفاده کنند.

پیشه‌ور با بیان اینکه طرح دیگر پایش سموم نباتی است، گفت: ماه گذشته یک سیستم نظارتی ایجاد شده که وارد کنندگان و تولید کنندگان سموم نباتی باید هر نوع سموم وارد و تولید شده را حتما در یک سامانه‌ای به ثبت برسانند و اجازه توزیع ندارند، مگر با سیستم نظارتی حفظ نباتات و همچنین اجازه عرضه ندارند مگر به فروشندگانی که مجوز داشته باشند و نیز فروشندگان باید سمومی را که به کشاورزان می‌فروشند را ثبت کنند تا مشخص باشد در چه زمین و گلخانه‌ای مورد استفاده قرار گرفته است.

کد خبر: ۹۷۰۶۲۵۱۲۸۱۷