به گزارش خبرنگار ایرنا، بر اساس آمارهای رسمی جهاد کشاورزی تاکنون برای دهها هکتار کشت گلخانه‌ای لیمو ترش مجوز صادر کرده است و تعداد زیادی متقاضی هم در صف دریافت مجوز هستند.
برف و یخبندان اوایل آذر ماه ۹۵ در مازندران که از سوی هواشناسی کم سابقه برای فصل پاییز توصیف شده بود، علاوه بر خسارت سنگینی که به محصولات باغ های مرکبات وارد کرد، سبب شد تا تمامی باغ لیموترش در مازندران از ریشه خشک شود و از آن زمان تاکنون این استان دیگر لیموترش تولید نکرده است.
کشت گلخانه ای لیموترش در مازندران از مرداد ماه امسال با افتتاح نخستین گلخانه به دست وزیر جهاد کشاورزی در شرق این استان کلید خورد و در همین مدت کوتاه صدها کشاورز و باغدار به صف شده‌اند تا مجوز ایجاد گلخانه را دریافت کنند.
نگرانی کارشناسان و مسئولان کشاورزی مازندران این بار دقیقا به خاطر استقبال بیش از انتظار برای کشت گلخانه ای این محصول است، کشتی که در مازندران تاکنون سابقه نداشته و تجربه های قبلی برای کشت گلخانه ای محصولات دیگر با شکست مواجه شده بود.
** تغییرات اقلیمی و ضرورت تغییر الگوی کشت
کارشناسان کشاورزی تغییر الگوی کشت در مازندران را با توجه به تغییرات اقلیمی حادث شده ضروری می دانند ولی معتقدند چنین تغییری باید حساب شده باشد تا همین داشته های موجود استان را از بین نبرد.
به اعتقاد آنها، برای اصلاح الگوی کشت در درجه اول باید جمعی از داده‌ها و اطلاعات در اختیار باشد و بر مبنای آن تغییرات را محاسبه و بر این اساس الگوی کشت را تعیین کرد.
این کارشناسان تجربه تلخ توسعه بیش از حد کشت مرکبات رقم پرتقال تامسون، پرداخت تسهیلات کشت گلخانه ای موز و برچیده شدن آن در زمان کوتاه و توسعه کشت ارقام پرمحصول غیر کیفی برنج مانند آمل ۳ در مازندران را نمونه‌هایی می دانند که به خاطر اجرای حساب نشده کشاورزی استان را دچار مشکل کرده است.
شاید کشت گلخانه ای موز در مازندران بیشتر از همه برای هشدار دادن به کشاورزان و مسئولان کشاورزی کاربرد داشته باشد تا این بار برای گسترش کشت گلخانه ای لیموترش ‘ گز نکرده نبرند ‘ و خسران را خسارت بعدی را متوجه استان نکنند.
طرح پرورش موز گلخانه‌ای از سال ۸۰ از سوی وزارت جهاد کشاورزی در مازندران اجرایی شد، ولی طولی نکشید که به دلیل عدم مطالعه دقیق و صدور مجوز تنها بر اساس تقاضای کشاورزان به بن بست رسید.
جالبت این که کشاورزانی که بابت ایجاد گلخانه موز تسهیلات ارزان قیمت دریافت کرده بودند، پس از مدتی به بهانه صرفه نداشتن کشت موز مقابل وزارت جهاد کشاورزی تجمع کردند تا قاعده بازی را به هم زده و تسهیلاتشان بخشیده شود.
البته کشت گلخانه ای موز در مازندران از آن زمان به بعد بایگانی سپرده شد و در این مدت تنها برای پرورش گل و نهال گلخانه در مازندران برپا شد ولی با روشن شدن چشم کشاورزی مازندران به گلخانه لیموترش، یک بار دیگر تجربه های شکست خورده در ذهن کارشناسان مرور شد.
نمونه دیگر تجربه تلخ در کشت بی حساب و کتاب محصول باغی در مازندران، از بین رفتن تعادل کشت ارقام مختلف پرتقال و فراگیری کشت رقم پرتقال تامسون در ۷۰ درصد از باغ های استان بود که تنها مصرف تازه خوری دارد و هر سال دولت و ملت را عزادار نحوه فروش حجم تولید یک میلیون و ۷۵۰ هزار تنی می کند که یا باید در مدت کوتاهی به شکل تازه خوری مصرف شود و یا پوسیده و دور ریخته شود.
البته توسعه کشت برنج ارقام غیر کیفی آمل ۳ نیز غصه پردرد دیگر بخش کشاورزی مازندران است که بر اساس سیاست آزمون و خطا در این استان به اجرا گذاشته شد و نتیجه آن از بین بردن اعتماد کشاورزان و مصرف کنندگان نسبت به ارقام مختلف برنج پرمحصول بوده است.
کارشناسان توسعه کشت های گلخانه ای را روشی مناسب در شرایط تغییرات اقلیمی و کمبود آب عنوان می کنند و دولت نیز با پرداخت تسهیلات ارزان قیمت کشاورزان را مورد حمایت قرار می دهد، اما سرعتی که اکنون در کشت گلخانه ای لیموترش در استان وجود دارد این نگرانی را ایجاد می کند که سرانجام خوشایندی نیابد.
بر اساس اعلام کارشناسان جهاد کشاورزی، برای کشت گلخانه ای لیموترش در هر یکهزار متر مربع یکصد نهال غرس می شود و در سومین سال به بار می نشیند و میوه دهی آن هم در این سطح بیش از یک هزار و ۵۰۰ کیلو گرم است.
در حال حاضر هر کیلو گرم لیمو ترش تازه در بازار مصرف ۹ تا ۱۲ هزار تومان قیمت دارد و محصول آبگیری شده آن نیز به ازای هر یک لیتر تا ۳۵هزار تومان است که در مقایسه با دیگر محصولات مرکبات مازندران این قیمت پنج تا ۶ برابر بیشتر است.
واقعیت اما این است که هنگام ورود کیوی به مازندران نیز قیمت آن تا ۲۰ برابر قیمت انواع دیگر مرکبات مانند نارنگی و پرتقال بود ولی امروز به خاطر توسعه کشت و نبود زمینه صادراتی، قیمتی مشابه پرتقال و نارنگی دارد.
** تنش های محیطی و ضرورت تغییر کشت
رییس سازمان جهاد کشاورزی مازندران گسترش کشت گلخانه ای و سازگار کردن ارقام موجود با تغییرات اقلیمی را ضرورتی اجتناب ناپذیر برای استان دانست و تاکید کرد که توسعه کشت گلخانه ای لیمو ترش نیز بر همین اساس در دستور کار قرار گرفته است.
عزیزالله شهیدی فر در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بخشی از نگرانی ها در باره شکست طرح را به خاطر وجود کارشناسان بیکار بخش کشاورزی در مازندران منتفی دانست و گفت که این استان به علت برخورداری از نیروی انسانی کارشناس و محیط پاک می تواند محصول سالم و استانداردی را در گلخانه های خود تولید کند.
وی با بیان اینکه کشت گلخانه ای لیمو ترش از شرق مازندران با جدیت دنبال می شود، اضافه کرد: کشت گلخانه ای این محصول تا ۱۰۰هکتار برنامه ریزی شده است.
وی تکنولوژی و نیروی انسانی خبره در کشت گلخانه ای را مهم توصیف کرد و توضیح داد: با توجه به اینکه برای هر متر مربع کشت گلخانه ای ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار تومان سرمایه گذاری لازم است و دولت نیز تسهیلات کم بهره را در اختیار متقاضیان قرار می دهد، نظارت جامع تری بر کشت گلخانه ای استان انجام می شود.
وی استقبال باغداران به کشت لیمو ترش را مطلوب ارزیابی کرد و در عین حال گفت: متقاضیان باید همه شرائط لازم بویژه در اختیار گرفتن کارشناسان خبره کشت گلخانه ای را داشته باشند تا به آنان مجوز داده شود.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بهشهر هم به وجود بندر امیر آباد در شرق استان به عنوان مهم‌ترین ظرفیت برای صادرات محصولات کشاورزی گلخانه ای در این منطقه اشاره کرد و گفت: با توجه به تغییر محسوس اقلیم و افزایش و کاهش غیر طبیعی دما و کمبود شدید آب در شرق استان، توسعه کشت گلخانه ای در این منطقه مورد توجه سازمان جهاد کشاورزی استان قرار گرفته است.
خلیل حقیقی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا به سرمای شدید سال های ۸۶، ۹۲ و ۹۵ در استان مازندران اشاره کرد و افزود: از آنجایی که مرکبات بویژه لیمو ترش بشدت نسبت به سرما حساس است ،کشت گلخانه ای این محصول پرطرفدار صادراتی در شهرستان بهشهر مورد توجه کشاورزان به‌ویژه فارغ التحصیلان بیکار کشاورزی قرار گرفت.
وی به ایجاد ۱۳ هکتار کشت گلخانه ای لیمو ترش در شهرستان بهشهر اشاره کرد و بیان داشت: از آنجایی که مدیریت آب و تغذیه گیاه در کشت گلخانه ای کاملا علمی است، به کار گیری کارشناسان خبره این بخش ضروری و مورد تاکید جهاد کشاورزی است.
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان بهشهر گفت: از طرفی با توجه به اینکه دولت تسیهیلات کم بهره قابل توجهی را به کشت گلخانه ای پرداخت می کند، فرایند احداث، تولید و عرضه آن در بازار داخلی و صادرات آن برنامه ریزی می‌شود.
وی با اشاره به اینکه کشت گلخانه ای علاوه بر اینکه از راههای اطمینان بخش در مدیریت مصرف و صرفه جویی آب است محصولات باکیفیت تولید و ضایعات نیز به حداقل می رسد، توضیح داد: وجود بندر امیر آباد در بهشهر نیز ،زمینه صادرات محصولات گلخانه ای را مهیا کرده است.
** صدور مجوز ایجاد ۹۰ هکتار کشت گلخانه ای لیمو ترش
مدیر باغبانی جهاد کشاورزی مازندران هم از صدور مجوز ایجاد ۹۰ هکتار کشت گلخانه ای لیمو ترش در استان خبر داد و گفت: با توجه به حساسیت بیش از حد این رقم به سرما، استقبال کشاورزان به کشت این محصول زیاد است.
هادی ایزدی افزود: سرما و یخبندان سال ۹۵ صد درصد باغ های لیمو ترش استان را از بین برد و به همین دلیل کشت گلخانه‌ای این محصول باغی مورد توجه جهاد کشاورزی و باغداران قرار گرفت.
وی توضیح داد: در کشت گلخانه‌ای در هر یکهزار متر مربع یکصد نهال لیمو ترش کشت می شود که پس از سه سال از هر درخت ۱۵کیلو لیمو ترش برداشت خواهد شد و این میزان در چهارمین سال به ۲۰ کیلو گرم و پنجمین سال نیز تا ۳۰ کیلو گرم می رسد .
حقیقی گفت: همچنین در کشت گلخانه ای حداقل دو بار در یک سال لیمو ترش به دست می آید که در مقایسه با دیگر مرکبات مازندران عملکرد بسیار بالایی است ضمن این که با توجه به ارزش غذایی بالا و وجود تقاضا داخلی و خارجی ، بازار این محصول وجود دارد.

کد خبر: