متاسفانه هر ساله با فرا رسیدن فصل سرما و شروع به کار سیستم‌های گرمایشی در گلخانه‌ها ما شاهد مسمومیت گازهای مضر ناشی از سیستم‌هایی گرمایشی هستیم. در صورت وقوع بارندگی و روزهای ابری این پدیده به علت بسته بودن پنجره‌ها و کاهش تهویه بیشتر میشود.
از علایم این پدیده میتوان به وجود برگهای زرد روغنی و براق و به پایین پیچ خورده و همچنین عدم مشاهده گل در سالن و وجود خیارها یی که به مرحله برداشت رسیده‌اند ولی هنوز گل در انتهای میوه باز نشده، نام برد. علائمی که بسیاری از کشاورزان و حتی کارشناسان به دلیل عدم آشنایی با قضیه انرا با کمبود عناصر و یا وجود مشکلی در خاک، اشتباه میگیرند
برای کنترل این قضیه کشاورزان باید مرتب سیستمهایی گرمایشی از جمله لوله های گاز رسان به مشعل و همچنین تنوره بخاری‌ها ولوله بخاری خروجی گاز به بیرون گلخانه را چک کرده و از عدم وجود سوراخ و نشتی مطمئن شوند(بخصوص در سالن های با سقف کوتاه که گاز گرفتگی به دلیل ارتفاع کم سریع تر خسارت میزند). مورد دیگر اینکه بعضی از کشاورزان به عادتی غلط بر روی لوله بخاری کلاهک نصب میکنند. یادآوری میگردد که اکثر بخاری‌های گلخانه از نوعی سنتی که ما با آن سر و کار داریم نیازی به نصب کلاهک ندارد چون با نصب کلاهک خروج گاز از لوله به سختی صورت میگیرد و باعث تجمع گاز در داخل دیگ و نشت گاز از مشعل و محل اتصال به تنوره(فلنچ) به داخل سالن میشود. برخی دیگر با تنگ کردن لوله بخاری قصد افزایش گرمای بخاری را دارند. این عادت غلط نیز با جلوگیری از خروج گاز سوخته باعث تجمع گازهای مضر در داخل منبع و به تبع، خروج آن از فلنچ و مشعل به داخل گلخانه میشود.برخی دیگر با اضافه کردن لوله بخاری و تغییر جهت لوله‌ها به صورت افقی قصد دارند که از حرارت لوله بخاری حداکثر استفاده را ببرند.ولی بی خبر از اینکه با این کار تمام یا بیشتر گاز مضر به داخل سالن وارد شده و مسمومیت صد درصد بوته‌ها حتمی است.
از دیگر مشکلات گلخانه های ما که به این قضیه دامن میزند سقف کوتاه گلخانه ها و عدم وجود هواکش در سالنها به منظور تهویه هوا در مواقعی که امکان باز کردن پنجره وجود ندارد همچون نیمه شب و یا در روزهایی سرد و بارانی می باشد .پیشنهاد میشود که گلخانه داران اندکی به فکر پیشرفت گلخانه‌ها و خارج کردن گلخانه از فضای سنتی موجود باشند .بنده تعجب میکنم که با وجود این همه امکانات در همه جا از جمله برق ارزان و لوازم تاسیساتی و نیروی کار وارد و بیکار و تحصیل کرده چرا گلخانه داران حتی راضی نیستند که از موارد پیش پا افتاده ای همچون چند عدد فن هواکش و یا سیستم کنترل ساده که در همه جا موجود است ،بهره ببرند.
حال چنانچه مسمومیت گاز در سالن پیش آمد چه کنیم.
اولین حرکت کشاورز باید چک کردن سیستم گرمایشی ولوله های گاز رسان ولوله بخاری باشد و موارد اشاره شده در بالا رعایت و در صورت نقص سریعاً اصلاح شود.سپس تهویه سالن به مدت یک هفته در ساعت ۱۲ شب و۶ صبح به مقدار کم به نحوی که فقط هوای سالن اندکی با هوای جدید عوض شود و گازهای مضر از سالن خارج شود،صورت پذیرد.دقت شود که در این کار از شوک سرمایی به بوته ها جلوگیری شود. محلول‌پاشی و آبیاری با کودهای حاوی فولیک اسید برای رفع مسمومیت بوته‌ها مناسب است .همچنین استفاده از کودهای فروت ست حاوی بر و روی نیز برای تحریک گلها نتیجه مناسبی داشته که کشاورزان میتوانند در برنامه کاری خود قرار دهند.برخی کشاورزان از شیر گاو به روش محلولپاشی استفاده میکنند وا عتقاد دارند در رفع مسمومیت نتیجه مناسبی دارد .همچنین در چنین مواقعی تا رفع کامل مشکل پیشنهاد میشود از مصرف کودهای npk از طریق ریشه خود داری شود و بیشتر از اسید آمینه‌ها و محرک‌های رشد برای رفع استرس از طریق ریشه و تغذیه از طریق برگ اقدام شود.
(بابک کشاورز عضو جامعه کشاورزان ایران)